سوله به یک سازه فلزی گفته می شود که معمولا از فولاد ساخته شده و دارای سقفی شیب دار می باشد. به این سازه در زبان انگلیسی Gable Bents یا Ridge Bents گفته می شوند. سوله ها با پیشرفت در صنعت و تکنولوژی رونق گرفتند چرا که در بعضی از پروژه ها و ساخت های عظیم که می بایست گستردگی زیادی داشتند استفاده از سوله های بتنی کمی دشوار بود و یا در بعضی مواقع غیر ممکن به نظر می رسید.
بنابراین با پیدایش سازه ای به نام سوله صنعت رونقی فراوانی گرفت و کار ها را نیز آسان تر ساخت. چرا که این نوع سازه علاوه بر این که ساخت های گسترده را امکان پذیر می سازد معمولا دارای مقاومت بالا و هزینه ی پایین تری می باشد. در این سازه ها از طراحی های مختلفی می توان استفاده کرد سقف آنها نیز دارای سقف شیروانی و شیبدار است و نسبت به سازه های دیگر از دهانه بزرگتری برخوردار است و وسایل حمل و نقل بزرگتری توانایی ورود و خروج به آن را دارند.
سوله در ایران به منظور نیاز به ایجاد فضای کاربری و مدیریت هزینه ها و ساخت های اقتصادی تر و با کیفیت تر رونق گرفت و تحولی عظیم در صنعت ساخت و ساز ایران به وجود اورد. اکنون در حدود ۷ دهه از زمان پیدایش و رونق سوله در ایران گذشته است و پیشرفت چشم گیری در این زمینه به وجود امده است. همچنین با دگرگونی نیاز مشتریان سوله های مدرن تری به وجود امده است.
با توجه به انواع مختلفی که سازه های مذکور دارند تفاوت هایی نیز بین آنها وجود دارد اگر این سازه ها از دهانه بزرگتری برخوردار باشند از آن می توان در کارخانه ها، سالن های ورزشی، مرغداری ها، فروشگاه ها و حتی آشیانه های هواپیما استفاده کرد. این سازه ها در مقایسه با سازه های دیگر از قیمت مناسبی برخوردار هستند و در سریعترین زمان می توان ساخت آن را به اتمام رساند و قابل استفاده نیز خواهد بود.
از این سازه ها در صنعت به صورت گسترده استفاده می شود و در ساخت آنها از قطعاتی استفاده می کنند که ابعاد متغیری دارند. قطعاتی که در ساخت سالن مورد نظر استفاده می شود از هر واحد صنعتی نسبت به واحد صنعتی دیگر به لحاظ کاربردی تفاوت هایی دارد. از مهمترین عواملی که تعیین کننده وزن این نوع از سالن ها هست موقعیت قرارگیری آن می باشد که سرعت وزش باد، مقدار بارش برف و سایر موارد سنجیده می شود.
آشنایی با انواع سوله
سـوله سبک:
این نوع از سازه ها را از لحاظ وزن به دو دسته سبک و سنگین تقسیم بندی می کنند. در حال حاضر در مقایسه با سوله های سنگین استفاده از سوله سبک عمومیت بیشتری یافته است چرا که سازه های سنگین از قیمت بالاتری برخوردار هستند و همچنین در ساخت آنها از منابع و قطعات بیشتری نیز استفاده می شود. از سازه های سبک در موارد مختلفی استفاده می شود و از لحاظ کاربرد محدودیتی نیز برای آن متصور نیست. در سالن های ها ورزشی از سازه های سبک بیشترین استفاده می شود این نوع سازه ها را به راحتی می توان جابجا کرد و در مکان های مختلفی استفاده کرد.
سبک بودن این سازه ها به این معنی نیست که از مقاومت خوبی برخوردار نیستند از لحاظ مقاومت نیز در شرایط بسیار خوبی برخوردار هستند این نوع از سازه های سبک در انواع مختلفی نیز تولید می شوند و در بازار موجود هستند.
سولـه خرپایی:
یکی از مهمترین انواع سوله ها که در حال حاضر در کشور ما تولید می شود و از لحاظ کاربرد نیز در سطح بالایی قرار دارد سوله خرپایی است. از ویژگی های مهم این نوع از سازه ها این می باشد که برای ساخت دهانه محدودیتی متصور نیست و از آن در کاربری های مختلفی می توان استفاده کرد. این سازه نیز در گروه سازه های سبک قرار دارد چرا که در ساخت آن از تعداد کم تری فولا استفاده می شود و سرعت ساخت آن نیز بسیار بالاست.
از جمله دلایلی که سبب شده است سازه خرپایی با استقبال بیشتری روبرو شود می توان به هزینه کم، سبک بودن، سرعت بالای ساخت، امکان نصب انواع جرثقیل ها بر روی آن و همچنین راحتی حمل و نقل اشاره کرد.
سوله ubm:
یکی دیگر از انوع سوله هایی که بسیار مورد استفاده قرار می گیرد سازه UBM است این نوع از سازه ها به سوله های قوسی نیز معروف هستند و در حقیقت طراحی آنها به صورت قوس یا U می باشد. این نوع از سازه نیز در دسته بندی سازه های سبک قرار می گیرد و از مقاومت بالایی نیز برخوردار است و به همین دلیل نیز استفاده از آن در حال گسترش است. برای ساخت سقف آن از ورق های گالوانیزه استفاده می شود که ضخامت آن حداقل یک و نیم میلیمتر و عرض آن نیز در حدود یک متر می باشد.
از ویژگی های مهم این نوع سازه این است که در ساخت آن از جوشکاری، میلگرد و پروفیل استفاده نمی کنند.
سولـه دست دوم
یکی از بیشترین سازه هایی در حال حاضر مورد استفاده قرار می گیرد سوله دست دوم هستند که به منظور ایجاد کسب و کار جدید بسیار مناسب می باشد. زمانی که یک کسب و کار تعطیل می شود و یا سازه های قبلی مورد استفاده قرار نمی گیرد این سازه ها را بصورت قطعه در آورده و در انبار قرار می دهند و پس از فروش و برپایی مجدد دوباره قطعات به وصل می شوند و در صورت لازم تعمیر و رنگ آمیزی شده و در اختیار مشتریان قرار داده می شوند و در مقایسه به سازه های نو تفاوت چندانی ندارند و از آنجا که قیمت ارزانتری دارند و همچنین برپایی آنها سریع است در حال حاضر استقبال زیادی از این سازه های دست دوم شده است.
این سازه در شکل، اندازه و دهانه های مختلفی وجود دارند و مشتریان با توجه به نیاز خود می توانند آنها را تهیه کنند. سوله دست دوم وجود دارد که می توانیم به سازه های زوجی، تاکی، دارای جرثقیل، دارای طبقات و چند ستون اشاره داشته باشیم.
خرپا چیست؟
خرپا به سازه ای مثلثی شکل که از لوله، میله و یا پروفیل نازک ساخته میشود. نازک البته نسبت به توانایی بالایی که در برابر تحمل وزن و کششی را داراست عرض میکنم. خرپا اغلب در سقف ها ، پل ها و در سازه های فضا مورد استفاده می گیرد. این نوع از سازه ها را می توان در مساحت های زیاد بدون ستون وسط مسقف استفاده کرد. معمولا پوشش خرپا با ورق گالوانیزه صورت میگیرد.
آشنایی با انواع خرپا
خرپا انواع مختلفی دارد ولی ما به معرفی خرپا هایی که در ساختمان و سوله استفاده میشود را میپردازیم.
خرپا تک شیب
این نوع خرپا معمولا بصورت یک مثلث قائم الزاویه ساخته میشود که قاعده آن بصورت تراز روی ستونها نصب میشود و بصورت یک شیب آب را به پایین هدایت میکند.
خرپا دو شیب
برای ساخت و نصب خرپا دوشیب از مثلث متساوی الاضلاع الگو برداری شده و اغلب خرپاهای دو شیب به صورت مثلث متساوی الاضلاع ساخته میشود و قاعده آن را روی ستونها نصب میکنیم. آب در پوشش خرپا ها از دو طرف مثلث به سمت طرفین هدایت میشود. این خرپا نسبت به خرپای تک شیب از ارتفاع کمتری برخوردار است.
خرپا هلالی یا قوس دار
این خرپا کارایی خرپا دوشیب را داراست با این تفاوت که به جای اضلاع مثلث از یک قوس نیم دایره برای شیب آن استفاده میشود و بر روی قاعده اش سوار است و آب را به طرفین هدایت میکند.
خرپا نردبانی
خرپای نردبانی یک خرپای صاف است و بصورت دو خط یا دو تیر موازی ساخته میشود و داخل آن را با اتصالات محکم میکنند. و برای استفاده بهینه از زیر سقف خرپا از خرپا نردبانی استفاده میشود. یعنی خرپای نردبانی را بصورت شیبدار روی ستونها نصب میشود. البته از ترکیب چند خرپای نردبانی هم برای اجرای دوشیب یا سقف چند شیب استفاده میشود.
سوله سازی به دلیل کاربرد عمدتاً صنعتی از نظر طراحی با سایر سازه‌ها متفاوت است خصوصاً آنکه قابها در این نوع سازه‌ها کاملاً متفاوت بوده و دارای شیب میباشند و دهانه‌ها نیز نسبت به سایر سازه‌ها بزرگتر است. به دلیل بزرگ بودن ابعاد تیرها و ستونها، جهت اجرای این سازه نمی‌توان از پروفیلهای موجود در بازار استفاده نمود و باید اقدام به ساخت آنها کرد که اصطلاحاً به آن تیر ورق میگویند.
سوله خرپایی و تیر ورقی چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند؟
این دو سازه به لحاظ وزن، فونداسیون، نما، نصب جرثقیل، پوشش سقف سازه و به لحاظ اقتصادی با یکدیگر تفاوت هایی دارند که در ذیل به چند مورد از آنها اشاره میکنیم:
- سازه های تیر ورقی به دلیل استفاده بیشتر از فولاد در ساخت و فاصله زیاد قاب ها در پی سنگین تر بوده ولی سازه های خرپایی به دلیل استفاده از پروفیل و شکل هندسی سازه سبک تر و اقتصادی تر میباشند.
- در سوله های خرپایی فاصله قاب ها از یکدیگر کمتر و در حدود 3 متر بوده که این امر سبب عدم نیاز به میلگرد ضخیم و بیشتر و پخش شدن نیروهای سازه ای به صورت یکسان میشود در حالی که در سوله های تیر ورقی قابها در حدود 6 متر از یکدیگر فاصله داشته و پی ها به صورت منفرد به یکدیگر متصل میشوند.
- استفاده از خرپاها امکان ساخت سقف با اشکال مختلف هندسی را فراهم میکند در نتیجه ظاهری زیبا تر و منحصر به فردی در مقایسه با سازه های تیر ورقی که فقط به شکل شیبدار و قوسی قابل اجرا هستند.
- سازه های خرپایی مانند سازه های تیر ورقی، توان تحمل وزن بالای جرثقیل ها را دارند، اما بر روی سازه های خرپایی می توان از جرثقیل با تناژ مختلف نصب کرد.
- پوشش سقف سازه های خرپایی از دو نوع نورگیر و مسدود کننده نور اما پوشش سقف سازه های تیر ورقی از ساندویچ پانل یا ورق گالوانیزه میباشد.
- ساخت سازه های خرپایی نسبت به تیر ورقی ارزان تر بوده، نصب و راه اندازی آن سریع تر صورت میگیرد و بدون دمونتاژ می توان این سازه ها را جابه جا کرد.
مزایای سوله های ساخت و نصب خرپا
ساخت و نصب خرپا نوعی از سوله ها هستند که دارای مزایای زیادی هستند و به دلیل همین مزایا بسیاری را به سمت خرید سوله های خرپایی سوق داده است.
ساخت و نصب خرپا با ظاهر خرپاشکل و مناسب در تمامی مواردی که نیاز به سازه های فلزی می باشد. از جمله مزیت های سوله های خرپایی می توان این چنین گفت:
- ساخت و نصب خرپا روشی است به صرفه در ساخت پل های عظیم که متحمل بارها وفشار های زیادی هستند.
- عدم وجود محدودیت در ساخت ابعاد دهانه ی ساخت و نصب خرپا
- پایین و به صرفه بودن قیمت حمل ونصب ساخت و نصب خرپا
- ارزان بودن قیمت تمام شده ی ساخت و نصب خرپا
- نصب انواع جرثقیل ها در این سوله ها امکان پذیر است.
- در برابر بار ها و فشار های وارده بسیار مقاوم و مستحکم می باشند.
- امکان دمونتاژ ومونتاژ گردن قطعات به دفعات ساخت و نصب خرپا
- سرعت بالای طراحی، ساخت و نصب سازه یا متدهای جدید ساخت و نصب خرپا
- لرزش ساخت و نصب خرپا و جابجایی به میزان چشمگیری در این نوع سوله کاهش یافته است.
سوله از چه اجزایی تشکیل شده است؟
اجزای سوله ها مشخص شده می باشند و هر کدام آن توسط مهندسان جزء به جزء محاسبه و طراحی می شوند.و از اجزای سوله به شرح زیر هستند:
- قاب خمشی با تکیه گاه ساده یا گیردار شامل ستونها خرپاها یا رفترها
- مهارهای طولی که عموماً به صورت قوطی با لوله هستند.
- مهارهای عرضی که بادبندهای سقف جزی از آنهاست
- میل مهارها
- زد یا لاپه که در اندازه‌های ۶ و ۷ متر در بازار موجود است.
- بادبندها به صورت میلگرد پیش تنیده یا پروفیل مورد استفاده قرار میگیرد
- نبشی سینه بندFlange stay
- براکت‌ها که وظیفه انتقال بار جرثقیل به ستون را دارد
- پوشش سقف
- دیواره‌ها
قاب های اصلی:
ستون ها و تیر ها را قاب اصلی می گویند و همچنین تیر اصلی را اصطلاحا” شامل تیر ها و ستون ها میباشد. تیر اصلی را را اصتلاحا رفتر نیز میگویند.
در کشور ما ستون ها و رفتر ها دارای مقطع غیر منشوری میباشند. و تغییر ارتفاع در مقطع تیر ها بدلیل تغییرات لنگر میباشد.
یکی از نکات بارگذاری این است که چون بارها را بصورت خطی به سازه وارد . میکنیم لنگرهای آن بصورت سهمی خواهد بود.
تولید تیرها وستون ها این است که این ها ابتدا بصورت ورق میباشند و با توجه به مقطع آنها را برش داده و به هم جوش داده میشوند.
ستون ها از پایین به صفحه ستون و از بالا به رفتر ها جوش داده میشوند و این اتصالات امروزه فلنجی میباشد.البته در موارد محدودی بخصوص جهت مقاطع لوله ای از اتصالات جوشی استفاده میشود.
انواع پوشش سقف سوله ها
در ساخت سوله ها می توان از ساندویچ پانل در پوشش سقف و دیواره های آن استفاده کنیم سقف سوله ها را با توجه به نوع کاربری آن ها می توان از ۳ نوع پانل مختلف به شرح ذیل استفاده نمود:
- استفاده از ساندویچ پانل با فوم عایق پلی استایرن
- استفاده از پانل ساخته شده با ورق گالوانیزه و پشم شیشه
- استفاده از پانل ساخته شده با ورق آلومینیومی و پشم شیشه
هر سه مورد بالا دارای مزایا و معایب خود می باشند و در واقع نام هر کدام از آنها را می توان ساندویچ پانل سقفی نهاد، زیرا ساختاری لایه ای دارند. برای انتخاب بین این سه نوع برای سقف سوله های خود پیشنهاد ما استفاده . از ساندویچ پانل پلی استایرن می باشد. پلی استایرن جدیدترین فوم داخلی برای پنل ها می باشد که خاصیت نسوز بودن و ضد آب و عایق استاندارد حرارتی و رطوبتی می باشد.
برای طراحی سوله به چه نکاتی باید دقت کنیم؟
- گاهی اوقات سازندگان علاقه‌مند هستند به دلایلی همچون کاهش دور ریز ورق، سود بیشتر یا احساس نا امنی از سوله‌هایی که می‌خواهند بسازند مقاطع را نسبت به طرح ارائه شده قوی تر بسازند. مثلاً ارتفاع جان درپای ستون و تعداد بولتها را افزایش می‌دهند ویا عرض بالها را زیاد تر میکنند یا طول ماهیچه تیر را زیادتر می‌گیرند. در این میان اگرچه کل طرح قوی تر شده اما باید به نکاتی هم توجه کرد:
- با توجه به اینکه میزان جذب نیرو در قاب خمشی بر اساس ماتریس سختی بوده و ممکن است با قوی تر شدن یک قسمت، نیروی بیشتری هم جذب شود، لازم است بر این اساس کنترل‌هایی صورت گیرد تا افزایش نیروی داخلی عضو نسبت به نیروی دیده شده در طراحی خطرساز نباشد. مثلاً جذب لنگر بیشتر در انتهای تیر، نیازمند پیچ‌های بزرگتری دراتصال تیر به ستون می‌تواند باشد. با جوش دادن و تقویت بیش از حد پای ستون با استیفنرهای متعدد می‌توان باعث جذب لنگر در یک اتصالی که مفصلی فرض شده گردید و موجب گسیختگی در پای ستون یا ورق کف ستون یا بولتها یا واژگونی فونداسیون شد.
قیمت طراحی و اجرای سوله:
قیمت سوله با توجه به نوسانات بازار در حال تغییر هست برای اطلاع از قیمت روز سقف سوله با مصالح دلخواه میبایست یک سری اندازه ها و ابعاد و همچنین حجم ورق مصرفی را محاسبه کنیم چنانچه برای محاسبه دچار مشکل شدید و با شماره های موجود در سایت تهران بام تماس بگیرید کارشناسان تهران بام قیمت جزء تا کل را برای شما محاسبه و به اعلام خواهند کرد.
در پایان لازم به ذکر است که طراحی و ساخت این سازه ها کار دقیق و تخصصی است، که عدم رعایت نکات و بی توجهی به اصول موجب وارد شدن خسارات اقتصادی جبران ناپذیر و تضعیف استحکام و پایداری سازه خواهد شد از همین رو جهت جلوگیری از خسارات جانبی توسط تیمی حرفه ای و متخصص اقدام به ساخت سوله کنید.
تهران بام با افتخار طراحی و ساخت سوله و خرپا و پوشش سقف سوله و سقف خرپا با انواع ورقهای گالوانیزه و ورق رنگی به ضخامت های مختلف را به عهده میگیرد و با عایق بندی فوم و کارتن پلاست و پشم شیشه و پشم سنگ و با نما و لمبه دور سوله برای جلوگیری از نفوذ هوا و حیوانات به داخل سوله انجام می پذیرد .
برای دریافت اطلاعات بیشتر از قیمت و مشخصات انواع سوله ها و مشاوره تخصصی و رایگان، با گروه تخصصی و معتبر تهران بام تماس بگیرید.